«Bund»-Essay-Wettbewerb: Platz 1«Iieu du»
Eine lohnabhängige Person debattiert in einem inneren Monolog mit sich, ob sie für oder gegen das bedingungslose Grundeinkommen ist.

Im vergangenen Herbst hatte der 17. «Bund»-Essay-Wettbewerb die Frage gestellt: Kommen Sie, gibt es einen Grund für ein bedingungsloses Grundeinkommen?? 72 Autorinnen und Autoren aus der Schweiz, Deutschland und Österreich folgten dem Aufruf. Die drei von der Jury gewählten Finalistinnen trugen ihre Texte am 2. Mai in der Dampfzentrale vor. Dieser Text wurde vom Publikum auf Platz 1 gewählt. Hier gehts zum zweiten Siegertext, und hier zum dritten.
Weisch wie.
Weisch wie, we s eim öpper zauti, ds puurluttere Nüüttue.
We men eifach nüt müesst u derfür no Chölen überchiem.
Iieu du.
Da chönntsch de luege.
Da chönntsch de luege, win ig s würdi tschille.
Da chiem mer de kene meh, vo wägen i müesst no. I müesst no dises u äis u dert hinger gubs de o no grad öppis. So eine chönnt mer de grad der Buggu ab u i d Schue blase.
Da heisst is de nümme, mi chönn no grad e chlei blybe, bis aues fertig syg. Da blybti me de nümme, wüu me nämlech gar nid ersch chiem. Für was o. Es gub ja Chöle für nüt.
Weisch wie.
Da chönnt si eim de. Da chönnt si eim de lang.
Da müesste si de einisch ohni eim.
Da chönnte si de luege, wi das gieng. Wi das gieng, wenn eine nümme ging der Gigu wär im Umzug u würdi seckle, wüu der Scheff meinti, es müesi aues gmacht sii, no bevor me rächt heig aagfange.
Iieu du.
Da würdi de no mäng eine stuune, we da niemer meh würd seckle.
Wüu aui nümme müesste.
Weisch wie. Mi chönnt s eifach tschille.
Eifach einisch nüt tue. Nid emau i d Ferie. Wüu dert müesst me ja de wider. Em Züüg nacheseckle, wo me müessti gseh ha.
Iieu du. Das wüsst i de.
Gsecklet wurdi nümme. Iisi Gouing wäri aagseit. Locker um di Nüünen us em Näscht. När efangen einisch es Gaffee oder zwöi u d Zytig. När würd me de wyter luege.
«Nume tschille, das muesch de zersch chönne.»
Weisch wie.
Hättsch eifach mau Zyt, wüud nümm müesstisch seckle.
Wüu d nümm müestisch am Gäut nacheseckle. Am Gäut, wo de bruuchsch zum Läben u d de gliich nid chasch läbe, wüu de ke Zyt hesch derfür, wüu d ging muesch am Gäut nacheseckle.
Weisch wie.
Hättsch Zyt u Gäut.
Iieu du, das wüsst i de.
Das wüsst i de z bruuche. Emu d Zyt.
Weisch wie, hesch Zyt u muesch nüt.
Da müesst mer de niemer meh cho.
Nume tschille, das muesch de zersch chönne.
Mir gäb das gar nüt z tüe. Isch aus en Üebigssach. U mit der Zyt hätti me das vou im Griff mit däm Nüüttue. Vilech gieng men am Ziischti ga jasse. Aber nid, dass me müesst. Eifach nume, wüu s fägti. U we s nümme fägti, gieng me nümm. Wüu me ja nid müessti.
Weisch wie.
We me nid emau meh müessti jasse.
De chönnt me derfür einisch das Tischli flicke, wo der Scheiche waggelet. Wider einisch d Bohrmaschine füre näh. U we me de scho grad derby wär, no ds Tischblatt abschliiffe. Iieu du. Das chan i nämlech.
Das miech i nämlech gärn, wenn i einisch derzue chiem. U we me nid müesst, de chiem me de vilech no zu mängem, wo me nie ke Zyt derfür het gha. De hätti me de vilech einisch äntlech Hüener. Oder mi miech efangen einisch Ornig im Gartehüsli. Oder en Orangschesalat.
Weisch wie.
Wi das ungereinisch usgsuch um ds Huus um, we der Garte gmacht wär. De chönnt me dä o äntlech bruuche für auben einisch a der Sunnen usse z tschillen uf em Ligistueu. Oder mi chönnti der Grill füre schriissen u paar Koleegen iilade.
Iieu du. De hätt me wider einisch Zyt fürenang.
U chönnti zäme nüt tue. Nid wüu me müessti. Sondern wüu s eim drum wär.
Mi hätti Zyt u Gäut. U wär zaut für ds Nüüttue.
Weisch wie.
Iieu du. Da müesst mer de kene meh cho.
Vo wäge, es wär no dises u äis. I wüssti de scho säuber, win i wett, wenn i nümme müessti. Das wär de dölüx, so nes Läbe. Iisi piisi. Schnadegi Sach. U ging gsträäut. U ging suber. Da würd me sech de nid la gah. Da hätt me de der Wiiu, sech säuber z luege. U so chlei Zyt zum Spörtle.
Weisch wie.
Da hätt me de müglecherwiis wider so chlei Schries. U wider einisch Luscht uf e nes Randewuu. Mi het schliesslech scho für Blöders Zyt vertublet. U vielech wär ja ds Tschille z zwöit nid ds Tüümmschte.
Nid dass me s bruuchti. Aber wär weis. Nid wüu me müesst. Sondern wüu me chönnt, we me wett. U wär wett scho nid, we s nüt choschtet.
Iieu du. Da hätt de ds Läbe plötzlech ganz en angeri Kwalität.
Wüu me nümm müesst am Gäut nacheseckle. Am Gäut, wo me bruucht zum Läben u me de gliich nid cha läbe, wüu me ke Zyt het derfür, wüu me ging mues am Gäut nacheseckle.
Weisch wie.
Mi hätti Zyt u Gäut. U wär zaut für ds Nüüttue.
Mi gieng am Füraben i Chino u i ds Konzärt, wüu me nümme z müed wär derfür. Mi würdi wider richtig choche. So mit Gmües, wo me säuber rüschtet. Fertig Päcklizüüg us der Mikrowäue. Nuwellgüisin müessti s nid grad sii, aber so chlei öppis mit Raffinesse würd me scho no zstang bringe, we me mau es Chochbuech i d Finger nuhm. U dä Kompiuterkurs chönnt men o äntlech einisch i ds Oug fasse. De wär men i däm Beriich wider so chlei aschuur. Me chönnt nämlech no mänggs, we me nid müesst. Nid ging müesst seckle. We me chönnt, was me wett u öpper zauti s.
Weisch wie.
Iieu du.
U zur Mueter gieng men o einisch meh weder nötig.
Nid dass me müessti. Aber es gubti eim grad nüt z tüe, öpperem öppis z lieb z tue. Mi hätti ja der Zyt. Nöierdings fasch meh aus gnue.
Weisch wie.
Das hättsch der eso o nie la troume. Dass den ohni Aaschiss zum Tante Fridi geisch. Es git bessere Gaffee aus dä im Autersheim. Aber das chönnti der gliich sii. Es Gaffee wär nid z Wichtigschte.
Weisch wi das es Sii wär.
Nid nume für di. O für d Mueter. U für ds Fridi. Zfride wi ne Moore.
Iieu du. Nid dass es eim lägwylig wurdi.

Da hätt me gnue Züüg, wo me ds Läbe lang dervo gredt het, mi miech s, we me nume Zyt hätt. Itze chönnt me z Fuess vo Gämf bis i ds Büntnerland. Oder sech es Auphorn schnitze. Mi chönnt e ganze Monet faschten u dernäbe meditieren oder eifach numen einisch ds Velo pumpen u der Chare la stah. Mi chönnt e Summer lang z Aup oder es haubs Jahr nüt rede. Mi chönnt afa lismen oder der Chäuer entrümple.
Mi chönnti aues u müessti nüt.
Weisch wie. We eim das öpper zauti.
D Mieti u d Chrankekasse.
D Versicherig u di dritti Süüle.
D Fernsehgebühren u ds Händiabo. Iieu du.
Mi bruucht de haut scho dises u äis.
Der Zahnarzt u di Winterstifle.
Der Loubrächen u d Witamiintablette.
Ds Saagiblatt u der Thermomixer.
Ds Internet u der Bettüberwurf.
Der Guafför u der Weloheum.
Ds Zugbiliee u d Gaffeemaschine.
Ds Iicheeren u d Büecher.
Weisch wie.
U ggässe müest ja de o no sii.
Weisch was das aus choschtet.
Iieu du. Wär wetti das o zale.
Da chönnt ja jede cho.
Är wöug nümm am Gäut nacheseckle. Am Gäut, won er bruucht zum Läbe, won er gliich nid cha läbe, wüu er ke Zyt het derfür, wüu er ging mues am Gäut nacheseckle.
Weisch wie.
We da jede chiem. U di hohli Hang miech. Wüu er wetti zaut sii für ds Nüüttue. Wüu er wetti zaut sii, für sis Rustiggo z boue. Wüu er wetti zaut sii, für siner Rose z züchte. Wüu er wetti zaut sii, bis er usegfunge hätti, wi men us Schisdräck Goud macht. U wüu er wetti zaut sii derfür, dass er deheime si Peer pflegt.
«Houptsach, mi hätti Zyt für das, wo me wett. Wo me miech, we me nid müessti. U öpper zauti s. Weisch wie.»
Iieu du.
Weisch wie.
Weisch, wo mer da häre chiem.
We jede chönnt, win er wett.
We niemer me seiti, was me mues, sondern jede säuber luegti.
Jede Zyt hätti, vor der eigete Türe z wüsche.
U jede zfride wär, mit däm, won er miech.
Wüu er miech, was z mache wär. U vilech no grad chlei öppis drüberii.
Nume, wüu er nid müesst.
U d Mieti u d Chrankekasse wäri zaut.
U d Versicherig u di dritti Süülen o.
U ds Internet u ds Händiabo.
O der Zahnarzt u di Winterstifle.
Der Loubrächen u d Witamiintablette.
Wäg em Saagiblatt u em Thermomixer müesst me haut de luege.
U der Fernseh u der Bettüberwurf wäre vilech nid grad ds Nötigschte.
Der Guafför u der Weloheum würd me sech zämespare.
O ds Zugbiliee u d Gaffeemaschine.
Ds Iicheeren u d Büecher.
Weisch wie.
U ggässe müesst ja de o no sii. Mi chochet schliesslech nid nume mit Wasser. Fleisch u Härdöpfu, Määu u Anke choschte nid grad nüt. U d Gomfi uf der Schnitte. U der Wii, wo me sech ab u zue es Glesli gönnt. Schämpis bruucht s nid jede Tag.
Aber öppis Süesses.
U vilech mau es Gschänkli.
Oder es Reisli uf Paris.
E schigge Bleeser für i Usgang u Graniumsetzlige.
Iieu du. Das wott o aues zaut sii. O we s nid umbedingt mues sii.
Mi chönnt ja de eifach chlei ga bügle für settigs. Für dass me nid müesst schmürzele. Da chönnt de grad jede söfu, win er wett. Verdiene u usgä.
Nid, wüu er müesst. Wüu er chönnt, wenn er wett.
Iieu du. Warum o nid.
Houptsach, mi hätti Zyt für das, wo me wett. Wo me miech, we me nid müessti. U öpper zauti s. Weisch wie.
Weisch wie, we s eim öpper zauti, ds puurluttere Nüüttue.
We men eifach nüt müesst u derfür no Chölen überchiem.
Iieu du. Mir gfieu das.
Fehler gefunden?Jetzt melden.